RECENSIE: Fratsen - Caspar

Fratsen
recensie cijfer 2014-12-16 In 1986 werd in het prachtige Twentse stadje Deep’n (Diepenheim) de band Principieel Gelul opgericht door Andre Manuel (zang, gitaar), Frits Rietman (bas) en Tonnie Elferink (drums). In 1988 wordt de bandnaam omgedoopt tot Fratsen en vanaf dat jaar neemt Adri Karsenberg de stokjes over van Elferink. Manuel houdt zich dan ook al bezig met theater maken, dat hoor je in zijn teksten en manier van zingen. Zijn compagnon bij theaterduo Gangasjeert, Roeland Drost (toetsenist), maakt de band in 1990 compleet.

Fratsen speelt stevige en breed ingestoken Nederlandstalige poprock en de band maakt naam met hun teksten. Die lijken te gaan over alledaagse zaken, maar zijn doordrenkt met humor, cynisme en kritiek op de maatschappij. Na in het voorprogramma van Normaal te hebben gespeeld, volgt al snel het naar de bijnaam van de drummer vernoemde debuutalbum Muts (1990). Tegen de tijd dat het viertal het bijltje er in 1996 bij neer gooit, heeft het daarnaast de platen Storm (1992, live, opgenomen in Poppodium Metropool te Hengelo, dat zou uitgroeien tot het tweede huis van de band), Dorst (1993), Snachs (1994), Niet Alleen (1995, live), Naar Buiten(1995) en P.U.N.T. (1995, live) aan hun oeuvre toegevoegd.

Maar bloed kruipt waar het niet gaan kan. Na meerdere ‘eenmalige’ reünieoptredens, onder andere als benefiet voor hun zieke tourmanager Uli, dook de band in augustus en september 2014 dezelfde studio in als waar de eerste Demo (1988) werd opgenomen. Het resultaat is Caspar en het eerste album in achttien jaar is een feit.

De plaat opent met het opbeurende ‘Alles Komt Goed’. Een pakkend uptempo nummer, waarmee Fratsen laat horen dat ze er weer met volle kracht tegenaan gaan: “Aan Pistorius die zichzelf in de voeten schiet. Aan de christen die er net te laat achterkwam, dat hij die avond moest gaan preken voor Boko Haram. (…) Alles komt goed.”. De toon is gezet, al is het merendeel van het vervolg van de plaat donkerder en trager.

Caspar vervolgt met het schitterende, meeslepende ‘Pastorale’. Een open brief aan ons land, waarin het wordt aangezet de somberheid opzij te schuiven en de slingers uit de kast te halen. Een bluesy nummer, waarin Manuel bijna manisch klinkt en zijn stem door merg en been gaat. In ‘Utopia’ geeft Fratsen over een The Clash-achtige riff hun ongezouten kijk op Nederland. Daarnaast viert de band met een stevig rockend refrein het vrije woord in ‘Vijfpoort’, en vecht het in ‘Loopgraven’ en ‘Het Wonderschone’ tegen lichtgevoelige mensen, bekrompenheid en intolerantie. Het mooiste liedje op de plaat is misschien wel ‘Sommigen’, waarin op prachtige, kwetsbare wijze over verschillen (of is het ongelijkheid?) tussen mensen wordt gezongen.

Maar zoals we van het viertal uit Twente gewend zijn, moet er ook gefeest worden. Hoe dat er aan toe gaat, dat wordt beschreven in het opgewekte ‘Goeie Gena’: “Stoned als een aap en als een ladder zo zat.". Het moge duidelijk zijn, het zooitje ongeregeld is terug en voor wie er nog niet aan wilde wordt dat in ‘Zeg Nooit Nooit’, een wals voor de verandering, nog even duidelijk gemaakt.

Fratsen lost met Caspar alle verwachtingen in: tekstueel vlijmscherp, actueel en humoristisch, muzikaal rauw, divers en oerdegelijk en Manuel zijn theatrale zangpartijen als ijkpunt. Het is goed te horen dat het zooitje ongeregeld volwassen is geworden, maar hun fratsen zijn ze gelukkig nog niet verleerd!
Recensent:Rogier Bennink Artiest:Fratsen Label:Goomah Music
Cover Various - Gitaarlem

Various - GitaarlemHet concept is bekend, en het hoort ondertussen bij de kerstfolklore van...

Cover Take That - Ill

Take That - Ill En toen waren er nog drie. De Britse boyband Take That veroverde in de...

ZOEKEN IN CD-RECENSIES

 

OF SELECTEER OP GENRE, ARTIEST, LABEL, RECENSENT