VERSLAG: The The - 19/06 - Muziekgebouw Eindhoven

The (The) Ensoulment tour

Op een warme zomerse donderdagavond stroomt De Hertog Jan Zaal in Eindhoven al vroeg vol. Ruim drie kwartier voor de deuren opengaan, zit het grootste deel van het publiek al klaar. De airco draait op volle toeren, de sfeer is ontspannen. De vrije zitplaatsen zorgen voor een gemoedelijke setting.

Dat The The vooral jaren '80 muziek ademt, blijkt uit het publiek: veel vijftig- en zestigplussers, gemengd met jongere muziekliefhebbers die Matt Johnsons muziek later ontdekken. Na 24 jaar verschijnt er onverwachts een nieuw studioalbum: Ensoulment. Verrassend genoeg volgt er meteen een tour. Die tour startte al in 2024 maar komt nu dus nogmaals naar Nederland .Eindhoven, met de dag erop in Utrecht, Tivoli maar ook België, waar veel Nederlanders zullen zijn,lonkt.


Op het podium vallen meteen twee vertrouwde THE THE elementen op: het iconische logo op het drumstel maar vooral de karakteristieke drietand-microfoonstandaard. Precies om 20:15 dimmen de lichten en vult een diepe stem de zaal. Sfeervolle klanken en lichtstralen bewegen door het publiek. Vijf mannen in het zwart betreden het podium. Na enkele dreunende geluiden trapt de drummer af met een strak ritme. Valhalla barst los.

Wat volgt is een zorgvuldig opgebouwde set waarin oud en nieuw werk moeiteloos in elkaar overvloeien. Cognitive Dissident en Sweet Bird of Truth zetten direct de toon. De visuals kleuren het scherm achter het , podium, veelal patronen maar ook enkele keren figuren of beelden. Bij Armageddon Days Are Here (Again) springen uit het publiek spontaan de eerste dansers op en lopen naar het podium, voorzichtig nog, want we zijn pas bij nummer drie.


Bij de introductie van het nummer Heartland maakt Johnson voor het eerst echt contact met het publiek. Hij roept op om dichterbij te komen. Steeds meer mensen staan op. De Amerikaanse vlag op de achtergrond onderstreept de politieke ondertoon.

Kissing the Ring of POTUS klinkt rauw en ingetogen. De gitaar gaat opzij voor een beladen luisterlied. De tekst snijdt diep:

> “We cheated, we stole, we lied!
We came, we saw, he died!”


Daarna volgt het poëtische Some Days I Drink My Coffee by the Grave of William Blake, dat de zaal muisstil maakt.

Met The Beat(en) Generation komt de mondharmonica krachtig uit en geeft aan hoe muzikaal het nummer is opgebouwd met een herkenbaar simpel refrein. Johnson houdt daarop een kort praatje over generatieverschillen. Bij Love Is Stronger Than Death zorgen de toetsen voor een warme Hammond-vibe, en de gitarist levert niet alleen strak spel, maar ook een prachtige tweede stem naast Johnsons kenmerkende donkere zang.

Where Do We Go When We Die? past perfect in het moment: een melancholisch luisterlied, tijdloos en troostend. Risin’ Above the Need, het gespeelde laatste nummer van het nieuwe album voor vanavond, begint stevig en krijgt het publiek opnieuw, doch gedeeltelijk, in beweging. Voor het podium wordt bewogen en gewiegd, terwijl achterin mensen rustig blijven zitten. Elk nummer wordt beloond met gemeend en stevig applaus.


Icing Up klinkt ruw, met de speciale microfoon in volle glorie. Johnson bewijst ook hier zijn gitaarspel en zijn liefde voor het experiment. De mondharmonica sluit opnieuw perfect aan.

Slow Emotion Replay volgt. In deze nieuwe versie krijgt de toetsenist ruim de ruimte. Johnsons stem klinkt direct en zwaar. De gitarist schittert hier opnieuw.

Bij This Is the Day klapt het publiek enthousiast mee, wat Johnson zichtbaar waardeert. Daarna volgt The Sinking Feeling, waarin hij kort spreekt over drugsgebruik en het aankomende concert in Utrecht. Je merkt aan alles dat Matt liever zijn muziek laat spreken dan zijn woorden.

Dogs of Lust bouwt de energie verder op. Stevig, ritmisch, dreigend. Bij 'I've Been Waitin’ for Tomorrow, wordt opnieuw een stapje gezet met het loskomende publiek. En ook het applaus groeit telkens in volume. Johnson zegt weinig, maar zijn muziek spreekt boekdelen.

Het hoofdprogramma sluit af met het onvermijdelijke Infected. Het bewijst hoe oud en nieuw werk hand in hand gaan. Geen retro, maar relevantie. Johnson werkt altijd aan zijn muziek en voelt nooit de drang om zich op te dringen. Dat hij 24 jaar onder de radar blijft maar nu terugkeert, toont zijn integriteit. Zijn debuutalbum See Without Being Seen blijkt visionair.

De band verlaat het podium en het wachten begint voor de Encore

Een daverend applaus volgt. De band keert niet direct terug, maar het opduiken van instrumenten en gedimd licht voorspellen wat er komt. Matt stelt nu pas de band kort voor:

Bas: James Eller

Drums: Earl Harvin

Toetsen: DC Collard

Gitaar: Barrie Cadogan

Opvallend, waar vaak de bandleden snel vernoemd worden klinken nu duidelijk hun namen. En eigenlijk komen nu veel mensen tot het besef dat eigenlijk tijdens het hele concert dit ook voor alle teksten die gezongen zijn geldt. Matt heeft die heldere duidelijke stem, die alles goed verstaanbaar bij het publiek kan brengen.Dat maakt dat wat hij wil zeggen met zijn muziek ook goed binnenkomt.


De toegift begint met Lonely Planet, bekend uit een film van Francis Ford Coppola. Johnson maakt een grap over het verschil tussen de ‘zitters’ en ‘staanders’ in het publiek en kijkt geamuseerd vanaf het podium hoe het publiek daarop reageert.

Dan volgt het moment waar velen op wachten: Uncertain Smile. Het klinkt glashelder, bijna identiek aan de plaat. Johnson is goed bij stem, en het beroemde pianostuk (ooit door Jools Holland) wordt met verve gespeeld. Een hoogtepunt, een meesterwerk.

Als slotnummer kiest de band niet voor de verwachte afsluiter, maar voor GIANT. Rood licht vult de zaal. De herhaalde “yeah yeah yeahs” brengen het publiek nog één keer bij elkaar in een collectief samenzijn. Het voelt als de juiste finale.

Afsluiting

Precies om 22.00 springen de zaal lichten aan. The The levert een indrukwekkend concert waarin authenticiteit, muzikaliteit en relevantie samenkomen. Matt Johnson toont zich een rasartiest die, zonder het publiek te paaien, volledig overtuigt. Tijdloos en eigenzinnig. Een avond om niet te vergeten. Als de merchandise ook de cd,s en vinyl van de albums Ensoulment en The Comeback Special had verkocht waren ze zeker uitverkocht geweest.